Balony – ile balonów trzeba, żeby się unieść i czy naprawdę warto próbować?
Balony – ile balonów trzeba, żeby się unieść i czy naprawdę warto próbować? Czy kiedykolwiek, widząc dziecko z kolorowym balonem na sznurku, zastanawiałeś się z błyskiem w oku: „Ile takich balonów musiałbym mieć, żeby mnie uniosły i zabrały na wycieczkę po niebie?”. No jasne! Kto tego nie przeżył? Ta chwila, gdy wyobraźnia uruchamia tryb „lot balonem bez biletu”, a ty już planujesz podniebną ucieczkę, podczas gdy dziecko dzielnie trzyma swój jeden mały balonik niczego nieświadome.
Ale… czy to naprawdę możliwe? Czy można się podnieść na kilka metrów (albo i więcej) na mocy samych balonów z helem? Zapnijcie pasy, bo zaraz zanurzymy się w fizykę, liczby i odrobinę absurdalnej rzeczywistości.
Balonowa fizyka: co tak naprawdę unosi nas w powietrze?
Balony unoszą się, bo wypełnione są helem — gazem lżejszym od powietrza. Ta różnica wagi między helem a otaczającym nas powietrzem tworzy siłę wyporu, która działa w górę i… unosi balon. To ten sam efekt, który pozwala statkom powietrznym jak balony na ogrzane powietrze wzbić się w niebo. Ale ile to jest tej siły? Otóż:
– Powietrze waży około 1,225 kg na metr sześcienny.
– Hel waży około 0,1785 kg na metr sześcienny.
Różnica — siła wyporu — to mniej więcej 1,045 kg na metr sześcienny helu.
Prosto mówiąc, każdy metr sześcienny helu może unieść około 1 kilogram ciężaru.
Ile balonów potrzeba, by unieść człowieka?
Spójrzmy na kilka popularnych rozmiarów balonów i ile z nich potrzeba do uniesienia takiej masy. Weźmy przykład balonika imprezowego — takiego standardowego, średnica około 28 cm, czyli objętość około 11,5 litra (0,0115 m³). Każdy taki balon unosi około 12 gramów (0,012 kg).
A więc, jeśli ważysz 80 kilogramów i chcesz się unieść, 80 ÷ 0,012 = 6 667 balonów. Tak, potrzebujesz ponad sześciu tysięcy balonów! I to bez uwzględnienia masy linek, uprzęży czy samego siebie trzymającego te balony (co trochę komplikuje sprawę).
A może większe balony? Sprawdźmy!
| Balon | Średnica | Objętość | Siła wyporu na balon | Ile trzeba balonów |
| Mały balon imprezowy | 28 cm | 0,0115 m³ | 0,012 kg | 6 667 |
| Balon 90 cm (plażowy) | 90 cm | 0,38 m³ | 0,4 kg | 200 |
| Balon 1 m | 1 m | 1 m³ | 1,045 kg | 77 |
| Balon pogodowy 3 m | 3 m | 14,1 m³ | 14,7 kg | 6 |
Uwaga: balon pogodowy 3-metrowy ma ogromną powierzchnię i uniósłby już prawie 15 kg. Do uniesienia całej osoby potrzebujesz około 6 takich balonów.
Balonowy rajd Larry’ego Waltersa
Chcesz znać prawdziwego bohatera balonowych lotów? Larry Walters, w 1982 roku, przywiązał do swojego krzesła aż 45 dużych balonów z helem i… wzbił się na wysokość 4 800 metrów! Chłopak miał pomysł i odwagę (albo szaleństwo), ale też i pecha — został zatrzymany przez policję i miał nie lada kłopoty. Na szczęście wszystko skończyło się dobrze, a jego historia jest teraz legendą.
Plan balonowego lotu (dla odważnych)
- Waga: 80 kg + 5 kg sprzętu = 85 kg.
- Balony: 90-centymetrowe balony plażowe.
- Ilość balonów: 213 sztuk.
- Hel: około 81 m³ (213 balonów × 0,38 m³).
- Sprzęt: uprząż, mocne linki, system awaryjny, kask.
- Miejsce i pogoda: duża, otwarta przestrzeń bez wiatru.
- Bezpieczeństwo: nie próbuj tego sam, bez specjalistycznego wsparcia!
A co jeśli jednak chcesz spróbować balonowej przygody?
Zamiast targać setki lub tysiące balonów, lepiej wybierz się na lot balonem na ogrzane powietrze — to bezpieczne, efektowne i na pewno wciągające. A jeśli nadal marzysz o swoich własnych balonach, zacznij od małych eksperymentów z modelami, zabawkami czy kamerami — jest to znacznie mniej ryzykowne i równie satysfakcjonujące.
A co z wodorem? Szybszy lot czy proszę o ogień?
Dlaczego hel? Bezwonny, niepalny, stabilny. Najbezpieczniejszy wybór do balonów.
A wodór? Najlżejszy gaz na Ziemi, czyli unosi jeszcze lepiej — około 8% więcej siły wyporu niż hel. Niestety, bardzo łatwopalny i wybuchowy. Iskra i… cóż, skończy się spektakularnym wybuchem (jak w słynnym Hindenburgu).
| Cecha | Hel | Wodór |
| Gęstość (kg/m³) | 0,1785 | 0,0899 |
| Siła wyporu | ~1,045 kg/m³ | ~1,13 kg/m³ |
| Palność | Niepalny | Silnie palny, wybuchowy |
| Koszt | Droższy | Tańszy |
| Bezpieczeństwo | Bardzo bezpieczny | Bardzo ryzykowny |
Co to znaczy w praktyce?
Jeśli chcesz unieść 85 kg, potrzebujesz około 190 balonów z wodorem zamiast 213 z helem. Zyskujesz mniej balonów, ale za cenę sporego ryzyka wybuchu. Dlatego wodór to raczej gaz dla specjalistów i laboratoriów, a nie zabawa pod chmurką.
Balonowa puenta
Marzenia o lataniu balonem są jak chęć wyprawy na bezludną wyspę — kuszące i pełne wolności, ale by się spełniły, potrzebują nie tylko odwagi, lecz także solidnej wiedzy i technologii. Więc jeśli kiedyś spotkamy się na ulicy, ty z tysiącem balonów, a ja z jednym – wiedz, że ja przynajmniej nie muszę się martwić o to, czy nie odlecę na pierwszym wietrze. A ty… cóż, mam nadzieję, że masz dobre ubezpieczenie!
Na koniec – kalkulator „baloniarza”
Poniżej znajduje się prosty program, pozwalający na wyliczenie ile balonów będziemy potrzebowali, by unieść założoną masę.
Fajny artykuł i kalkulator. Mam z moim synem dużo zabawy w przeliczeniu ile potrzeba balonów by wysłać w niebo pluszaki, lalkę i inne zabawki. Oby nie skończyło się na realizacji.
A balony wypełnione ogrzanym powietrzem? Dodajcie dane z takim czynnikiem. Także w tym kalkulatorze.